Aşağıdaki problemleri çözebilir misiniz?
1- 6328:74’e bölündüğünde elde edilen sayı kaçtır?
2- Bir ülkenin nükleer füzelerini birbirine çevirdiği bir durumda,Barış görüşmelerinin baş mimarı veya arabulucu olarak neler yaparsınız?
3-‘Bir toplu iğne ucunda kaç melek dans eder?’ hesabını yapabilir misiniz?
Günlük yaşamımız veya yaşamın kendi problemlerle veya problem çözme ile doludur.Öğrenme açısından düşünüldüğünde,kazanılan bilginin kullanımı ve işletilmesi gerekir,aksi durumda öğrenmenin işlevselliği ortadan kalkar.Yukarıda verilen problemlerde görüldüğü gibi problemler kolaydan zora doğru sıralanabilir.Daha doğrusu kolay çözülebilen problemler,sadece zihinsel işlemler gerektiren problemler,somut işlemsel problemler ,farklı bilgi kaynakları gerektiren problemler ,soyut problemler gibi problemlerin sınıflanmasını görebiliriz.
Problem adından da anlaşılacağı gibi çözümü hazır olarak sunulmayan,çözümünde zihinsel, fiziksel engeller olan durumlardır.Çocuğa verilen her bir ödev çözülmesi gereken bir problemdir.Parçadan ana fikri çıkarma ,bir resmi veya şekli yorumlama,rapor hazırlama ,bir konu hakkında görüş yazma birer problem olarak öğrenci tarafından algılanır.Birey sorunu çözümlemek için yaptığı çabalar sırasında ,yeni bilgi beceri ve tutumlar öğrenmek zorunda kalır.Böyle öğrenmenin bir işlevi vardır.Bu işlev sorun çözmedir.
Problem çözme konusunda karşılaşılan en önemli güçlük,bir kimsenin amaca varmak için o zamana kadar geliştirdiği davranışlar arasında çözüm yolunun gerektirdiği uygun davranışı seçemeyişinden ileri gelir.Birey amacın ne olduğunu açık olarak kavrar,amaca erişmek veya amacın ardından gitmek ihtiyacını duyar,aklıyla sosyal ve duygusal güçleriyle aynı zamanda çözüme doğru hareket eder,ancak kendini amaca ulaştıracak adımlar hakkında kesin bir plandan yoksundur.Amaç ile hareket arasındaki boşluğun sebebi,tecrübesizlik,problem alanını kestirememek,ilişkileri yanlış yorumlamak veya gerekli bilgiye sahip olamamaktan kaynaklanmaktadır.Kısaca problem çözme anlayışı kazanamamaktan kaynaklanmaktadır.
Problem çözmek için gerçekleşmesi gereken aşamalar şunlardır:
- Problemin ortaya atılması ve tanımlanması
- Olası çözüm yollarının ortaya konulması
- Çözüm yollarından hedefe ulaştıracak olanın seçilmesi
- Problemin çözüme ulaştırılması
- Sonucun değerlendirilmesi
PROBLEM ÇÖZMENİN BASAMAKLARI
- Problemin gerçekten size ait olup olmadığına karar verin:
- Problemi tam olarak tanımlayın
- Problemi çözmek için yardıma ihtiyacınız olup olmadığına karar verin
- Problemin tüm çözüm yollarını belirleyin.
- Her çözüm yolunun muhtemel sonuçlarını düşünün
- Bir karar verin
- Kararınızı uygulayın.
Öğretmenler öğrencilerini sık sık çözebilecekleri problemlerle karşı karşıya getirmeli ve çözebilmeleri için onlara yardım etmelidirler.Çözüme ulaşan çocukların ödüllendirilmesi de daha sonraki problemleri çözmek için onları güdüleyecektir.
Problemin içeriğine göre öğretmen,gerektiğinde deneme yanılma yoluyla,sosyal öğrenme ve ani kavrayış yoluyla öğrenme...gibi çeşitli öğrenme teorilerinden öğrencilerinin yararlanmasını sağlayabilmelidir.Örneğin,matematikle ilgili problemler daha çok kavrayış yolu ile kütüphanelerden nasıl yararlanabileceklerini ise öğretmenlerinin açıklayıcı bilgileri ile öğrenebilirler